Areas of Advice

  • No categories

The Advice Archive

Travestie (Transvestism, Dutch version)

Bekijk deze pagina in het: English | Nederlands

Travestie is het gekleed gaan als een lid van de andere sekse dan men zelf is. Iemand die aan travestie of travesti doet heet een travestiet.

Travestie komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Bij een vrouw in mannenkleding spreekt men van travesti.

Historie

Travestie is een heel oud verschijnsel, dat al duizenden jaren voorkomt. Zo is er in het Oudtestamentische boek Deuteronomium een travestieverbod beschreven, en ook de Koran behandelt strikt seksespecifieke kledingvoorschriften.

In het verleden kwam travestie bij vrouwen meer voor. Zij konden – als overlevingsstrategie – zich als man kledend en gedragend meer bereiken dan in de destijds beperkte vrouwenrol. Een voorbeeld is Jeanne d’Arc. Ook het Nederlandse zeemanslied Daar was laatst een meisje loos wijst op deze praktijk.

Een beroemde mannelijke travestiet was de achttiende-eeuwse Franse diplomaat Chevalier d’Eon. Naar hem werd travestie vroeger eonisme genoemd.

Het woord travestie is afgeleid van het Duitse Transvestitismus, bedacht door de seksuoloog Magnus Hirschfeld en voor het eerst gebruikt in zijn standaardwerk Die Transvestiten. Eine Untersuchung über den erotischen Verkleidungstrieb (1910).

In 1993 baarde Maarten ‘t Hart opzien door in het openbaar onder de naam Maartje ‘t Hart op hetBoekenbal te verschijnen. Deze coming out deed hij zonder zijn vrouw erin te kennen. Nadien gaf hij als zodanig een interview aan Opzij waarin hij, in navolging van hetgeen hij jaren eerder in zijn boek ‘De vrouw bestaat niet’ al had geopperd, denigrerende uitspraken deed over het radicaal feminisme.

Psychologie

Een travestiet is een persoon die zich bij tijd en wijle verkleedt en voordoet als iemand van het andere geslacht. De meeste travestieten voelen zich er in het algemeen goed bij: het is een essentieel onderdeel van hun genderidentiteit.

De motieven van travestieten lopen echter nogal uiteen. Het verkleden of ‘kleden als’ kan gericht zijn op seksuele opwinding of seksueel fetisjisme. Dat laatste wordt in de psychologie fetisjistisch transvestitisme genoemd. Sommige travestieten voelen zich lid van de andere sekse, dan is er sprake van een voorportaal voor transseksualiteit of een transgenderidentiteit.

Ook komt het voor – zeker in niet-Westerse kringen – als uiting van homoseksualiteit. Men verwart of verwisselt dan de eigen sekserol met die van de heteroseksuele partner (die men verbeeldt te zijn) van het andere geslacht dan dat waar men zelf toe behoort en op valt. De meeste travestieten zijn echter heteroseksueel.

Als er grote problemen ontstaan tussen de travestiet en de omgeving, kan dat leiden tot een psychische aandoening.

Klassieke onderverdeling

Travestieten kan men ongeveer verdelen in de volgende categorieën:

  1. Travestieten die zich in huiselijke kring verkleden, soms ook zonder dat iemand anders in zijn of haar buurt dat weet.
  2. Travestieten die zich ook buiten uiten als travestiet. Sommige travestieten gaan naar speciale, vaak uitbundige, uitgaansgelegenheden voor travestieten. De travestiet die in de media vaak wordt gepresenteerd, is op deze uitbundige travestieten gebaseerd.
  3. Travestie door vrouwen om een mannenberoep te kunnen uitoefenen, zoals matroos of soldaat. Bijvoorbeeld Aal de dragonder.
  4. Showtravestieten in theater en film. Vroeger was het theater een vrijplaats voor travestieten. In veel culturen is dat nog steeds het geval.

Travestieten worden tegenwoordig onder de parapluterm transgenders gerekend.

Travestie doet zich ook voor in de vorm van het feit dat men het gewoon geweldig vindt af en toe even uit de dagelijkse rol te vallen en zich anders voor te doen dan hij ( of zij ) daadwerkelijk is.

Verkleedgedrag

Bij mannelijke travestieten uit zich dit in het dragen van voor vrouwen bestemde kleding, make-up, vrouwelijke sieraden, vrouwelijke schoenen (bijvoorbeeld hoge hakken), pruiken, kunstmatige borsten en soms ook het afplakken van de penis. Bij vrouwelijke travestieten uit dit in het dragen van voor mannen bestemde kleding, mannelijke schoenen, geen make-up, kort haar en het zo plat mogelijk maken van de borsten.

Relaties en tolerantie

Travestie heeft geen direct verband met het hebben van interpersoonlijke en emotionele relaties. Travestieten gedragen zich in het dagelijks leven doorgaans niet als travestiet.

Veel mensen (vooral mannen) zijn travestieten zonder dat collega’s, familie of ander bekenden dat weten. Binnen relaties wordt vaak de travestie niet gedeeld, zodat dit vaak stiekem dient te gebeuren. Er zijn echter ook vele travestieten die ook binnen hun relatie hun voorkeur kunnen beleven. Veelal speelt de travestie zich binnenshuis af.

Aangezien travestie zich nog veelal in de taboesfeer bevindt, komen de meeste travestieten hier dan ook niet openlijk voor uit. Echter, op grote feesten en bijeenkomsten zijn er tegenwoordig vele travestieten te vinden, die zich in die gevallen vaak bijzonder extravagant kleden en kenbaar maken.

Op werkplekken wordt travestie – zelfs indien het enkel in de privésfeer wordt beleefd – niet in alle gevallen getolereerd. In bepaalde gevallen, wanneer de persoon in kwestie een beroep uitoefent waarbij het geslacht van belang is, kan het zelfs leiden tot ontslag. De LGBT-beweging verzet zich daartegen. In Nederland heeft een enkele FNV-bond schuchter de belangenbehartiging van travestieten op werkplekken op zich genomen.

In 1983 werd op voorspraak van de VNG, Anton Verschoor, genderpsycholoog en de Nederlandse Genderstichting in geheel Nederland het travestieverbod uit de Algemene Plaatselijke Verordening geschrapt.

Bekende travestieten

  • Sally Bowles
  • Bessie Brown (bekende blueszangeres uit de jaren ’20, had een travestie-act)
  • Divine
  • Harvey Fierstein
  • Jerry Goossens
  • Maarten ‘t Hart
  • Sylvester James
  • Eddie Izzard (Brits komediant)
  • Brian Jones
  • Terry Jones speelt Mandy Cohen in Monty Python’s Life of Brian
  • Rosa (alter ego van Walter Baele)
  • Snip en Snap, komisch dames-duo bestaande uit Willy Walden en Piet Muyselaar
  • Vera Springveer
  • Hellun Zelluf
  • Verka Serduchka (populair cultfiguur in de Oostbloklanden, alter ego van Andrey Danylko)
  • Richenel

Zie ook

Externe links